De Mainingker Briut un Bruime [1]

Et was in Mainingesen 'n Biuer, Waisthoef wor hai naimet. Dai har viel Lant, Perre, Kögge, Süege un 'nen gräoten Häop Schaope. Aower wat wören Hius un Hoef un all dat Voi tiegen Graitken, suine enßigste Dochter. Dai was eäme säo recht an't Herte wassen, dai was, wiu me säo sachte, suin oin un alls.

Äs Graitken nao klain was, har se all 'nen Frönt, de Fritse iut de Naowerskop. Suine Öllern verdenten sik bui de Biuern äs Dagloiners. Graite un Fritse verstonten sik ümmer beäter un säo kam et, wiu et kuemen mochte, dat se oines Dages eäre Brocken buioin schmuiten wollen. Dat aower was deäm Biuern Waisthoef gar nit nao de Müske.

Fritse was'n düchtigen Kärl. Hai halp miet in Waisthoefs Biuerigge, kroich aower van deäm Biuern kain guet Wort. "Mak gaue, un kuik di nit liuter ümme!" genk dat deän ganßen Dag. In Saust was Allerhilgenmarket. De Biuer Waisthoef spannte selwest an. Graite foierte miet un Fritse mochte te Hiuse bluiwen. Hai mochte oppet Voi oppassen. Aowents gengen de Biuer un suine Dochter in Saust in 'ne Wärtskop, sai wollen 'n bietken tau sik neämen. In dai Wärtskop was an düesem Aowent äok Danß. Un wat sall iek ugge seggen, dao störtet op oinmaol 'n Biuernsuen iut de Nuienboier op Graite loss. Junge. Junge, wat har dai'n gräot Müelweärks. "Fui hewwet nit bläoß 'ne gräote Biuerigge, fui het äok nao 'ne Müele!" vertelte hai faortens gräotschniutig. Äs dai baiden 'n paar Maol danßet harrn, dao well hai äok all van eär wieten: "Wat mainste, sall iek di friggen?" Graite laip et kolt öewern Rüggen. Säo'n graisliken Kärl! Sai mochte ümmer wuier an Fritse denken. Un daobui schlauch eär dat Herte bit taum Halse.

Oinen Sundag daorop was Graite in de Kerke. Tau düese Tuit kam dai junge Biuer vam Allerhilgenmarket in Saust häoge te Perre op Waisthoefs Hoef. Hai genk gluiks op deän ollen Waisthoef tau un sachte: "Iek well huiraoten, duine Dochter gefällt mi!" Biuer Waisthoef was faortens inverstaon. Was jao äok 'nen düchtigen Kärl, de junge Biuer iut de Nuienboier un har äok düchtig wat an de Faite. - Un miet deäm Fritse wör dat dann entlik äok all iut. Äs Graite iut de Kerke kam, vertellte de Vaar eär van deäm Vissuiter. Sai wor gans bloik im Gesichte, sai konn' de Träonen nit mär terügge hollen un mochte bläoß nao gruinen.
De Hochtuit sall gans gräot fuiert wern. Biuer Waisthoef brachte selwest nao ollem Briuke - un daorop lachte Waisthoefs Biuer gräoten Wert - deän Hochtuitsbidder oppen Weäg. Dai genk niu miet suine Sprüchskes van Hius te Hius. - De Hochtuitsdag kam. Dai junge Briut har 'n fuinet Kloit an miet viele Rüschkes un Spitskes. De Biuer selwest spannte an. Hai konnte jao äok suine Dochter guet iutstuiern, twoi gräote Kuffer miet Linnen un Kloier, Bedden, Spirat un was süss all daotau hören dee, all dat kam miet oppen Briutwagen. Dann genk et loss. De Briutwagen miet Briutvaar un Briut vöerneweäg un dann oppem Wagen dao ächter dai Gäste. - Döer de graine Boier. De Bruime miet suine Geselskop kam van de annere Suite iut de Nuienboier. In Saust wollen se sik dreäpen. "Hörst diu de Klocken all van Saust?" wollen de Gäste wieten un lustern tau.

Un dao passoiert et. Op halwem Weäge, nit wuit vam Mainingker Dale, sprank de Briut in de Höchte: "Vaar, laot ues terügge foiern. Iek well deän Kärl nit hewwen, dao ies'n annern, deän hewwik laif un deän wellik!" De Biuer aower groip nao de Schwiepe un droif de Perre an. Wat het dai Doierne bläoß föer Fliusen im Koppe, dachte hai bui sik! "Holl an, holl an! Iek well laiwer tau Stoin wern, äs daet iek deäm suine Frugge were!" raip Graite säo liut äs se konn. Sai har dat kium sacht, dao schlät'n Blits vam Hiemel miet 'nem gräoten Dunnerschlach un bius wören se all te Stoin woren, Biuer, Briut un Gäste.

Un dao, wao vandage tüsken Mainingesen un Saust de Autobahn ies, gafte et bit kort vöer'm lesten Kruige 'ne gräote, dicke Stoinwant (Krißtmanns Stoinkiule). Wann me deän ollen Luien gloiwen kann, dann was dat dai Hochtuitsgeselskop van Graite iut de Öewerboier un Fritse iut de Nuienboier.

Quellen und Hinweise

  1. Willi Krift: Sausker Platt. Ein Lesebuch zur Soester Mundart. Soest 1993, S. 125ff.
     Ebenfalls in: Risse, Dela: Meiningsen im Wandel der Zeit, S. 202. Siehe Literaturverzeichnis.
  2. Willi Krift, geb. 1921 in Meiningsen, wohnte in Möhnesee-Günne, gest. 27.12.2009. Vorfahren des Vaters: Tischler-, bzw. Schreinermeister, Vater Oberlokomotivführer. Vorfahren der Mutter: Seit vielen Generationen Bauern in der Soester Börde. Schulbildung: Wiesenschule, Oberrealschule, später Oberschule für Jungen in Soest. Berufswunsch: Apotheker. Nach Grundausbildung sofort zum Wehrdienst eingezogen. 1954-1958 wegen schwerer Kriegsbeschädigung Umschulung durch die Hauptfürsorgestelle Münster zum Rechtsbeistand für Sozial- und Steuerrecht. Seit 1958 selbständig. Zahlreiche Veröffentlichungen heimatkundlicher Beiträge.